Η παιδική βαρηκοΐα είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο σοβαρές διαταραχές που μπορεί να εμφανιστούν μετά τη γέννηση. Το παιδί που δεν ακούει φυσιολογικά αδυνατεί να προσλάβει πολλά από τα ερεθίσματα που υπάρχουν στο περιβάλλον του. Κατά συνέπεια δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τους γύρω του, δεν μπορεί να αναπτύξει σωστά και έγκαιρα το λόγο του και η ανάπτυξή του καθυστερεί.
Παράγοντες που ευθύνονται για την εμφάνιση βαρηκοΐας σε ένα παιδί μπορεί να είναι η προσβολή της μητέρας από ιογενείς λοιμώξεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η πρόωρη γέννηση του νεογνού, η παραμονή του σε μονάδα εντατικής θεραπείας, η λήψη αντιβιοτικών φαρμάκων σε υψηλές δόσεις, η νόσηση από μηνιγγίτιδα.
Για τους γονείς: πώς θα καταλάβω τη βαρηκοΐα του παιδιού μου;
Προσπαθώντας να κατατοπίσουμε τους γονείς στον τρόπο χειρισμού της πιθανής βαρηκοΐας των παιδιών τους, διαχωρίζουμε αρχικά ηλικιακές ομάδες.
Έτσι:
- Ένα νεογνό ηλικίας έως 6 μηνών που δεν αντιδρά, δεν ξυπνάει σε έντονο θόρυβο, που δεν προσπαθεί να μιμηθεί απλούς ήχους και δε γυρνάει προς την κατεύθυνση της φωνής σας, θα πρέπει να σας προβληματίσει. Δείτε για τον Καθολικό Νεογνικό Έλεγχο της Ακοής (ΚΝΕΑ).
- Ένα βρέφος 6 μηνών έως 2 ετών που δε γυρνάει προς την κατεύθυνση της φωνής, δεν ανταποκρίνεται στις εντολές των γονιών του, δεν αντιδρά στους ήχους του περιβάλλοντος, δεν εντοπίζει την κατεύθυνση προέλευσης των ήχων, δε χρησιμοποιεί τις πρώτες λέξεις, δυναμώνει την ένταση της τηλεόρασης, μιλάει δυνατά, ρωτάει συχνά με απορία σα να μην ακούει, θα πρέπει να σας προβληματίσει
- Μεγαλύτερα παιδία με βαρηκοΐα που δε διαγνώστηκαν έγκαιρα εμφανίζουν προβλήματα ανάπτυξης, επικοινωνίας και λόγου.
Σε ποιά ηλικία ελέγχεται η ακοή;
Πλέον, στις μέρες μας, η ακοή ενός παιδιού μπορεί να ελεγχθεί ήδη από τις πρώτες ημέρες της γέννησής του με τη βοήθεια των ωτοακουστικών εκπομπών (OAEs). Η εξέταση είναι απλή, γρήγορη και ανώδυνη.
Ένα μικρόφωνο που τοποθετείται στο αυτί του παιδιού στέλνει ήπιους ήχους στο εσωτερικό του το οποίο ‘αποκρίνεται’ επίσης με ηχητικά κύματα. Τα κύματα συλλέγονται και αποκωδικοποιούνται από ειδικό υπολογιστή και δίνουν το αποτέλεσμα που αξιολογείται από το γιατρό. Έτσι είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν το παιδί ακούει. Σε περίπτωση που η εξέταση δεν βγει ενδεικτική και καλή συστήνεται η επανάληψή της σε 1 μήνα. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και μία επιπλέον εξέταση η οποία καταγράφει τα προκλητά δυναμικά του εγκεφαλικού στελέχους (ABR).
Παιδιά 2 έως 4-5 ετών ελέγχονται συνήθως με τη μέθοδο της παιχνιδοακοομετρίας κατά την οποία το παιδί καλείται να εκτελέσει μία δραστηριότητα εύκολη, όπως για παράδειγμα να τοποθετήσει έναν παιχνίδι σε ένα καλάθι, ή να δείξει κάποια σχέδια σε έναν υπολογιστή, ως ένδειξη ότι ακούει έναν ήχο.
Παιδιά ηλικίας 4-5 ετών και μεγαλύτερα ελέγχονται με το κλασικό τονικό ακοόγραμμα κατά τη διάρκεια του οποίου τους ζητείται να σηκώσουν το χέρι τους ή να πατήσουν ένα κουμπί μόλις ακούσουν έναν ήχο.
Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητος ένας ολοκληρωμένος ακοολογικός έλεγχος.
Εν κατακλείδι, ο έλεγχος της ακοής στα παιδιά είναι απαραίτητος αμέσως μετά τη γέννηση και οποτεδήποτε υπάρχει υποψία βαρηκοΐας
Η αντιμετώπιση των παιδιών με βαρηκοΐα μπορεί να γίνει με τη χρήση ακουστικών βαρηκοΐας ή και κοχλιακών εμφυτευμάτων, βάση συγκεκριμένων κριτηρίων και από εξειδικευμένα Κέντρα τοποθέτησης εμφυτευμάτων και Aποκατάστασης (Cochlear Implant Rehabilitation).
Η ανάγκη της έγκαιρης διάγνωσης της παιδικής βαρηκοΐας οφείλεται στο γεγονός ότι έπειτα από τα 2-3 έτη δυσχεραίνει η αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών μεθόδων, με αποτέλεσμα ένα παιδί να κινδυνεύει να μη μπορέσει να αναπτύξει το λόγο.
Ουσιαστική και χρήσιμη είναι η συνεργασία ΩΡΛ και Λογοθεραπευτή στην αποτελεσματική αντιμετώπιση ενός παιδιού με ελλειμματική ακοή και λόγο.
