Ο έλεγχος της ακοής στα παιδιά είναι απαραίτητος αμέσως μετά τη γέννηση και οποτεδήποτε υπάρχει υποψία βαρηκοΐας. Η υποψία μπορεί να δημιουργηθεί όταν:
-Ένα νεογνό ηλικίας έως 6 μηνών που δεν αντιδρά, δεν ξυπνάει σε έντονο θόρυβο, που δεν προσπαθεί να μιμηθεί απλούς ήχους και δε γυρνάει προς την κατεύθυνση της φωνής σας. Ιδιαίτερα καθώς στις μέρες μας, η ακοή ενός παιδιού μπορεί να ελεγχθεί ήδη από τις πρώτες ημέρες της γέννησής του με τη βοήθεια των ωτοακουστικών εκπομπών (OAEs).
Τι είναι ο Καθολικός Νεογνικός Έλεγχος της Ακοής (ΚΝΕΑ);
Πρόκειται για την απόφαση που πάρθηκε κατόπιν σύστασης του Π.Ο.Υ(5.2.1/2000), να εξετάζονται όλα τα νεογνά για έλεγχο ακοής, ανεξαρτήτου ύπαρξης παραγόντων κινδύνου. Στοχεύοντας έτσι στην πρόληψη, μειώνονται κατά πολύ οι περιπτώσεις αδιάγνωστης παιδικής βαρηκοΐας.
Η νεογνική βαρηκοΐα αποτελεί το συχνότερο νευρολογικό αίτιο συγγενούς ανωμαλίας και αφορά 2 στις 1000 γεννήσεις και 8 στις 1000 γεννήσεις στις ΜΕΝΝ. Περισσότερα από 150 νεογνά στην Ελλάδα διαγιγνώσκονται με βαρηκοΐα. Σχεδόν το 50% των παιδιών αυτών δεν ολοκληρώνουν τη βασική υποχρεωτική εκπαίδευση.
Τα αίτια της νεογνικής βαρηκοΐας είναι σε ποσοστό 50%-70% γενετικά (εκ των οποίων 30% οφείλονται σε Σύνδρομα) και σε ποσοστό 30%-50% μη γενετικά.
Σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση νεογνικής βαρηκοΐας φαίνεται πως διαδραματίζει η κονεξίνη 26, μια πρωτεΐνη που συμμετέχει στην ανταλλαγή καλίου στην ενδόλεμφο και ελέγχεται γενετικά από το γονίδιο GJB2, στο χρωμόσωμα 13q11.
Ορισμένα Σύνδρομα που σχετίζονται με βαρηκοΐα είναι το Pendred (βρογχοκήλη, διαταραχές διάπλασης κοχλία), το Usher (βαρηκοΐα, όψιμη τύφλωση), το Jervel and Lange Nielsen (βαρηκοΐα, καρδιολογικά προβλήματα, κίνδυνος αιφνίδιου θανάτου).
Όπως ήδη προαναφέρθηκε παράγοντες περιβάλλοντος υπεύθυνοι για βαρηκοΐα είναι:
- Το οικογενειακό ιστορικό
- Βάρος γέννησης<1500γρ.
- Υπερχολερυθριναιμία που απαιτεί μετάγγιση
- Περιγεννητική λοίμωξη από την ομάδα TORCH (Toxoplasma, Rubella, CMV, HSV)
- Apgar Score 0-4
- Βακτηριακή μηνιγγίτιδα
- Χρήση ωτοτοξικών φαρμάκων
- Μηχανικός αερισμός περισσότερο από 5 ημέρες
Οδηγίες των φορέων διεθνώς για τον έλεγχο της ακοής:
- Οδηγία Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ: Συνεστήθη εφαρμογή ωτοακουστικών εκπομπών στους 3 πρώτους μήνες της ζωής-1993
- Οδηγία για εφαρμογή καθολικού προγράμματος μαζικού ελέγχου στο Μαιευτήριο-1998-European Consensus Development Conference on Neonatal Hearing Screening
- Οδηγία για καθολικό πρόγραμμα μαζικού ελέγχου (screening) για την παιδική βαρηκοΐα-1999-American Academy of Pediatrics
- Βασικές αρχές και οδηγίες για προγράμματα πρώιμης διάγνωσης και αντιμετώπισης παιδικής βαρηκοΐας-2000-Joint Committee on Infant Hearing
Στόχοι των διεθνών αυτών οδηγιών είναι:
- Οριστική διάγνωση παιδικής βαρηκοΐας πριν τους 3 πρώτους μήνες ζωής
- Έναρξη αποκατάστασης βαρηκοΐας πριν τους 6 μήνες
