Οι ρινικές κόγχες είναι τρεις σε κάθε ρινική θαλάμη (ρουθούνι), η κάτω, η μέση και η άνω ρινική κόγχη. Είναι φυσιολογικά εξογκώματα που εντοπίζονται στο πλάγιο τοίχωμα της μύτη μας και ρόλος τους είναι το φιλτράρισμα του αέρα που εισέρχεται από τη μύτη μας πριν μεταβεί στους πνεύμονες, αλλά και η ρύθμιση της υγρασίας και της θερμοκρασίας αυτού του αέρα.
Σε πολλούς ανθρώπους οι κόγχες εμφανίζουν υπερτροφία σε σχέση με το φυσιολογικό τους μέγεθος, γεγονός που ερμηνεύεται από την ευαισθησία που παρουσιάζουν στις αλλαγές των περιβαλλοντικών συνθηκών (ζέστη, κρύο, υγρασία), και άλλους εξωτερικούς παράγοντες.
Με τον όρο υπερτροφία των ρινικών κογχών αναφερόμαστε στη διόγκωση των κάτω κογχών. Αποτέλεσμα αυτής της διόγκωσης είναι να μικραίνει η χωρητικότητα των ρινικών θαλαμών και άρα η ροή του αέρα μέσω αυτών. Η συνέπεια αυτή για τον άνθρωπο είναι να δυσκολεύεται να αναπνεύσει επαρκώς από τη μύτη, γεγονός που μπορεί δυνητικά να επιβαρύνει κατά πολύ την ποιότητα ζωής του.
Σε έναν άνθρωπο με κοινό κρυολόγημα, το μπούκωμα στην μύτη οφείλεται κυρίως στην αυξημένη αιμάτωση των κάτω ρινικών κογχών, με συνέπεια τη μεγέθυνση αυτών και τη δυσχέρεια ρινικής αναπνοής. Ορισμένες αιτίες προσωρινής ή μόνιμης υπερτροφίας των ρινικών κογχών είναι ατμοσφαιρική ρύπανση, ο καπνός, οι ρινίτιδες, οι αλλεργίες, οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, η χρόνια ιγμορίτιδα.
Σημαντικό ρόλο στην επιδείνωση της υπερτροφίας τω κογχών παίζει η κατάχρηση των αποσυμφορητικών ρινικών σπρέι που επιφέρουν φαρμακευτική ρινίτιδα στο ρινικό βλεννογόνο με αποτέλεσμα χρόνια φλεγμονή και υπερτροφία.
Συμπτώματα υπερτροφίας ρινικών κογχών
Τα συμπτώματα της υπερτροφίας ρινικών κογχών είναι η δυσχέρεια της ρινικής αναπνοής, η ρινική καταρροή, η ρινική συμφόρηση (μπούκωμα), αλλά και το ροχαλητό και οι άπνοιες κατά τη διάρκεια του ύπνου σε αρκετές περιπτώσεις.
Απώτερα συμπτώματα της υπερτροφίας των κογχών είναι η διαταραχή της όσφρηση, οι πονοκέφαλοι και η ξηροστομία, η οποία είναι συνέπεια της δυσκολία στη ρινική αναπνοή, που οδηγεί τον ασθενή να αναπνέει από το στόμα. Λιγότερο συχνά συμπτώματα είναι ο ξηρός φάρυγγας και η κόπωσης.
Η διάγνωση της υπερτροφίας ρινικών κογχών γίνεται από ΩΡΛ ιατρό με πρόσθια ρινοσκόπηση και ενδοσκόπηση της μύτης.
Οι μέθοδοι αντιμετώπισης ειδικεύονται ανά περίπτωση.
Με βάση τα ευρωπαϊκά κριτήρια αντιμετώπισης της υπερτροφίας των ρινικών κογχών και με βάση την εκάστοτε κλινική εικόνα που αφορά στο βαθμό διόγκωσης και το βαθμό επιμονής των συμπτωμάτων, μπορεί αρχικά να χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή. Αυτή συνήθως περιλαμβάνει ρινικές πλύσεις με φυσιολογικό ορό και χρήση κορτιζονούχων σκευάσματα (σπρέυ, σταγόνες) και αντισταμινικών που δρουν τοπικά στο ρινικό βλεννογόνο.
Όταν η υπερτροφία και τα συμπτώματα είναι έντονη ή επιμένει παρά τη φαρμακευτική αγωγή, τότε υπάρχει ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση.
Καυτηριασμός με ραδιοσυχνότητες
Ο καυτηριασμός κογχών με τη χρήση ραδιοσυχνοτήτων είναι μια σύγχρονη, ανώδυνη και αναίμακτη μέθοδος αντιμετώπισης με εντυπωσιακά αποτελέσματα, η οποία επιλέγεται και στο ιατρείο μας.
Πρόκειται ουσιαστικά για υποβλεννογόνιο καυτηριασμό με χρήση ραδιοσυχνοτήτων και γίνεται με τοπική αναισθησία. Οι ραδιοσυχνότητες έχουν την ικανότητα να διαπερνούν τις κάτω ρινικές κόγχες σε όλο τους το μήκος. Η επέμβαση πραγματοποιείται με πρόσθια ρινοσκόπηση και φακό κεφαλής ή με χρήση ενδοσκοπίου, ώστε να διασφαλίζεται η ακρίβεια των κινήσεων και το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Τα βασικότερα πλεονεκτήματα του υποβλεννογόνιου καυτηριασμού με χρήση ραδιοσυχνοτήτων είναι ότι δεν απαιτείται γενική αναισθησία, παρά μόνο τοπική αναισθησία στο ιατρείο, με τη διάρκεια της να μην ξεπερνά τη μισή ώρα. Είναι αναίμακτη και ανώδυνη μέθοδος και δεν απαιτεί νοσηλεία.
Ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις καθημερινές του ασχολίες.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων τα αποτελέσματα της επέμβασης είναι μόνιμα. Στις σπάνιες περιπτώσεις υποτροπής η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί ξανά. Ο ασθενής μετά την επέμβαση πρέπει να ακολουθήσει ένα συνεπές πρόγραμμα φροντίδας για λίγες ημέρες που δεν απαιτεί έλεγχο για μεγάλο διάστημα από τον ιατρό.
Ενδοσκοπική κογχoπλαστική
Ένας άλλος σύγχρονος χειρουργικός τρόπος αντιμετώπισης της υπερτροφίας ρινικών κογχών είναι η ενδοσκοπική κογχoπλαστική (turbino-plasty), που πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία. Η τεχνική αυτή διενεργείται με χρήση ενδοσκοπικής κάμερας και ενδοσκοπικών εργαλείων. Ο χειρουργός πραγματοποιεί μια οπή περί τα 2mm στην κεφαλικό άκρο της κόγχης και αφαιρεί ακολούθως το τμήμα του ιστού και οστού που είναι υπερτρογικά και πλεονάζουν. Έτσι αποκαθίσταται η διαβατότητα των ρινικών θαλαμών.
Η ενδοσκοπική κογχοπλαστική έχει ως αποτέλεσμα να μένει ανέπαφος ο ρινικός βλεννογόνος, εμφανίζει σταθερό μετεγχειρητικό αποτέλεσμα στο πέρασμα του χρόνου, δεν προκαλεί ατροφική ρινίτιδα σε σύγκριση με τη χειρουργική κογχοτομή, δεν απαιτεί νοσηλεία, διαρκεί 15-30 λεπτά. Επίσης, κατά τη διάρκειά της μπορεί να διενεργηθούν και άλλες επεμβάσεις, όπως ευθειασμός ρινικού διαφράγματος, ρινοπλαστική, αλλά και ενδοσκοπική χειρουργική.
Σε επίπεδο παρέμβασης στις υπερτροφικές ρινικές κόγχες στο ιατρείο, επιλέγουμε τη μέθοδο του καυτηριασμού με ραδιοσυχνότητες!